
حس لامسه از اولین حسهایی است که انسان بعد از تولد تجربه میکند و رابطی بین دنیای فرد و جهان است. حس لامسه به شناخت دنیای پیرامون کمکی کند و هم حافظی برای فرد است. حس آرامش و امنیت نیز میتواند از طریق حس لامسه به وجود آید. ماساژ و ماساژ درمانی بهطور مستقیم با این حس در ارتباط است و همچنین سیستم عصبی را نیز در برمیگیرد و قادر است حس آرامش را نیز القا کرده و با تحریک نقاطی خاص و سلسله اعصاب نقشی توانبخش و درمانی را نیز داشته باشد.
ماساژ درمانی و کاردرمانی در کودکان
کودکان در بسیاری از مواقع نیاز مبرم به این شیوه درمانی دارند.ماساژ دادن قادر است سیستم عصبی را در افراد و کودکان تحریک نموده و این لمسها و نوازشها سبب میشود که کودک از پیرامون خود و بدن و ویژگیهای متفاوت درک بهتری پیدا کند. در زمان ماساژ دادن کودک او ویژگیهای مختلفی را تجربه میکند. نشانهها و علائمی مثل عضلات، فضا، حرکت اعضا و بدن و همچنین ارتباطش با اشیا و افراد را نیز شامل میگردد. طی بررسیهای انجام شده ماساژ کودکان سبب رشد مغزی بهتری در آنها نسبت به سایر کودکان را سبب شده است. بررسیها نشان داد که مغز کودکان دریافتکننده ماساژ حالتی ضخیم و نیز سنگینتر نسبت به سایر کودکان داشت. تجربیاتی لمسی و ناشی از حس لامسه سبب میشود که نورونهای حساس به تحریک حسی رشد بهتر و نرمالتری را پیش گیرند.
ماساژ و کاردرمانی با ماساژ کودکان برای چه مواردی کاربرد دارد؟
یکی از موارد مورد استفاده در کاردرمانی بهحساب میآید که میتواند در موارد اختلال نقص توجه و بیشفعالی، مشکلات ماشی از پردازشهای حسی، کودکان مبتلا به اوتیسم، کودکان دچار فلج مغزی، سفت شدگی عضلات، تنبلی و تأخیر در رشد، حالت تدافعی در لمس و … کاربرد ملموسی داشته باشد.
در موارد بیشفعالی و اختلال توجه ماساژ باعث میشود که تنشها کم شود و آرامش بیشتری حس گردد. کودکانی که به فلج مغزی مبتلا هستند نیز ماساژ درمانی بهمنظور متعادل نمودن توان عضلهای، بالا بردن آگاهی از جسم و بدن، و تعدیل حسی در کودک صورت میپذیرد. اثرات بسیار مثبت ماساژ درمانی در کودکانی که مشکل خوردن خوراک دارند نیز بسیار مشهود بوده است.
کودکانی که قدرت و توان کمی در عضلات دارند ماساژ سبب بالا رفتن توان در عضلات آنها شده و در موارد تأخیر در رشد نیز سبب تعدیل حسی و بالا رفتن آگاهی از جسم میشود.
تأثیر مثبت ماساژ درمانی در اختلالات اوتیسم
تمایلات و یا بیزاریهای خاص در مبتلایان به اوتیسم دیده میشود و یا با واکنشهای دفاعی برای این کودکان همراه است مانند تنفر از باد یا باران، عدم دوش گرفتن، بیزاری از مسواک و … از جمله این بیزاریها و تنفرهای افراطی به موارد خاص است. بسیار دیدهشده است که این تنفر و بیزاریهای حسی شدت یافته و دامنه وسیعی از روند زندگی را تحت تأثیر خود قرار میدهد. در این مورد ماساژ درمانی و کاردرمانی با ماساژ در این کودکان سبب میشود که حس لمسی در کودکان تعدیل گردد و همچنین بهمرور کودک قادر خواهد بود که با محیط پیرامون خود بسیار بهتر ارتباط برقرار کند. نتیجه این موارد باعث میشود که در اجتماعات و یا در حضور همسنهای خود عملکرد بهتری داشته و نیز حس مشارکت نیز در آنها بالا رود.
ماساژ درمانی و درمان بیشفعالی، بیقراری و پرخاش در کودکان
از نشانههای بیشفعالی در کودکان رفتارها و تنشهای پرخاشگرایانه و عدم کنترل هیجانات در آنهاست. همچنین رفتارهایی مانند حرکتهای بیمورد و اضافی نیز در آنها مشاهده میگردد. مانند تکان دادن افراطی دستوپاها که در این کودکان شایع میباشد. به این دلیل که کودکان اینچنینی آستانه صبر کمی دارند و همچنین آستانه تحریک پایینی دارند، مشکلات متفاوتی میز به وجود میآید. مشکلاتی مانند عدم ارتباط درست و پیدا کردن دوست و یا ناتوانی در ارتباطات سازنده در اجتماع و پذیرش مشکلات از جمله عواقب این مشکلات است.
از معضلات کودکان بیشفعال نگهداری و حفظ یک حالت خاص در بدن است. این وضعیت میتواند در زمانی طولانی حفظ شود. با ماساژ درمانی در جلسات متعدد و نیز تغییر پوزیشنهای متفاوت در کودکان صبر و تحمل کودک در حفظ یک وضعیت ایستا بهمرور بالا میرود. این امر سبب بالا رفتن توانایی کودک در رعایت و حفظ قوانین اجتماع و محیط اطراف مانند کلاس درس نیز میگردد.
کاردرمانی و ماساژ درمانی برای کودکان فلج مغزی
نقایص خاصی در این مورد در جسم کودک بروز میکند که باعث مواردی چون کوتاه شدن عضلهها میشود. در زمان ماساژ و با توجه به آناتومی بدن کودک عضلات تقویت و همچنین جریان خون در اعضا بالا میرود. ماساژ در این کودکان میتواند باعث بالا رفتن مهارتهای حرکتی و رفلکسی گردد.
ماساژ درمانی در کودکان سندرم داون
ماساژ درمانی در این کودکان یکی از درمانهای بیخطر و مفید است. این افراد به سبب ضعیف بودن عضلهها و شل بودن مفصلها حس عمقی کمی دارند. گاها به این دلایل شاهد دیر راه افتادن و یا آسیبهایی در این کودکان هستیم. ماساژ درمانی در این کودکان سبب میشود که تمرینات و ماساژ همزمان سطح شناختی، هوشیاری نیز افزایش یابد و کمتر شاهد رفتارهای پرخاشگرایانه در این کودکان باشیم. دراین کودکان به دلایلی که در بالا ذکر شد شاهد مشکلات در روند غذا خوردن و بلع نیز هستیم. با تقویت عضلات در روند ماساژ درمانی این مهارتها نیز افزایش یافته و شکلات نامبرده به کمترین میزان خواهد رسید.
استفاده از ماساژ در کودکان میتواند از نوزادی تا سنین بالاتر مورد استفاده قرار گیرد و همواره شاهد اثرات مفید و آرامبخش آن بودهایم. برای ماساژ سن خاصی مطرح نبوده و همه افراد علاوه بر درمان میتوانند از آرامش به وجود آمده بعد از ماساژ لذت ببرند.